Categorie: gedrag

Hoe communiceert de kat?

Hoe communiceert de kat?

Hoe communiceert de kat?

De kat communiceert door middel van lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen, stem, geur en aanraking. Alle vijf de mogelijkheden worden gebruikt wanneer ze met anderen communiceren (met katten en ook met ons mensen). De taal van de kat vindt zijn oorsprong in de tijd dat hij leefde als een wild dier. Na domesticatie ontwikkelde de kat een uitgebreider vocabulaire. Aangenomen wordt dat dit kwam doordat de kat zich realiseerde dat het een gemakkelijkere manier was om menselijke aandacht te trekken. Katten zijn erg luidruchtig omdat ze een roofdier zijn; communicatie omvat miauwen, spinnen, sissen, grommen en schreeuwen. De meeste katten hebben verschillende geluiden, afhankelijk van wat ze willen, bijvoorbeeld wanneer jij nodig bent om de voerbak te vullen, de kattenbak schoon te maken, als ze naar buiten willen of een deur open willen hebben. Sommige katten zijn luidruchtiger dan andere katten en sommige geluiden zijn karakteristiek voor het ras – hoewel die geluiden natuurlijk ook in andere rassen te vinden zijn, zoals het “getjilp” van een blije Maine Coon en het “snikken” van een ontevreden Birmaan.

Telkens wanneer je jouw kat aait, wrijft hij met zijn kin en kop tegen jouw hand. Wat de kat daarmee daadwerkelijk doet, is zijn visitekaartje bij je achterlaten. De kat heeft speciale klieren die afscheiding produceren met een geur die uniek is voor elk individu. Die klieren zijn te vinden op de poten, de kop en de basis van de staart. De kat zal deze markering zowel op zijn menselijke familie als op andere katten in de groep plaatsen. Het zal ook zijn geur verspreiden wanneer het zijn klauwen op een materiaal uitrekt. Het huis waarin het woont en de buitengrenzen van het grondgebied worden regelmatig gemarkeerd. Deze markeringen hebben samen met andere geuren een heel speciaal uniek geurprofiel dat slechts bij één kat hoort. Als dit wordt verstoord door nieuwe geuren zoals een nieuwe baby of een nieuw dier in huis, kan de kat het gevoel hebben dat de voorheen veilige leefomstandigheden op een bedreigende manier zijn verstoord. Dit kan het gedrag van de kat verstoren en leiden tot het niet meer gebruiken van de kattenbak of tot overmatig krabben op ongewenste plekken. Urine en ontlasting worden ook gebruikt bij geurmarkering, maar niet zo vaak als de geurklieren.

Katten communiceren ook via aanraking, niet alleen om geuren op elkaar te verspreiden. De meest voorkomende vorm van tactiele communicatie die katten gebruiken bij andere katten, mensen en andere dieren is vachtverzorging, die vaak wederzijds is en meestal gepaard gaat met spinnen. Een andere vorm van tactiele communicatie wordt vaak gezien wanneer twee vriendelijke katten elkaar ontmoeten, ze neuzen aanraken, tegen elkaars gezicht wrijven en vaak hun zij tegen elkaar aan blijven wrijven. Vachtverzorging en de andere vormen van tactiele communicatie hebben ook een geurcomponent.

De lichaamstaal van de kat bestaat uit een groot aantal verschillende bewegingen van de oren, snorharen, vacht, ruggengraat, poten en staart. Samen met de gezichtsuitdrukkingen kunnen deze allemaal in een grote verscheidenheid aan combinaties worden gebruikt. Het duurt even om deze zeer genuanceerde taal te leren interpreteren, maar het is heel boeiend en zeker de moeite waard om het te leren. Natuurlijk kunnen wij mensen niet volledig begrijpen wat de katten zeggen, maar we kunnen op deze manier wat meer informatie krijgen; het is een mooie stap in de goede richting als je de kat probeert te begrijpen en een hele nieuwe wereld van informatie voor ons opengaat. Veel katten praten veel met hun mensen met behulp van staarten, snorharen en oren in “grote letters”, maar gebruiken kleinere gebaren wanneer ze met andere katten communiceren.

Sissen, spugen en grommen maakt ook deel uit van de communicatie van de kat en het is een manier om de ontevredenheid van de katten te tonen. Het gesis kan worden gebruikt door de eigenaren van de kat wanneer ze hun katten leren goede manieren te hebben. Probeer de volgende keer als jouw kat op de gedekte tafel springt te sissen, dat zal veel beter werken dan een “nee”.

Waarom spint de kat?

Wat is meer geruststellend dan een spinnende kat? Alle huiskatten spinnen met een frequentie van circa 25 Hertz. Hoe het spinnen gebeurt is nog steeds een mysterie. Er is echter een theorie dat er enkele wervelingen in de bloedcirculatie van de kat zijn waardoor de borst en luchtpijp gaan trillen. Als ze trillen, ontstaat er een resonantie in de holtes in de schedel, en dat is wat de kat doet spinnen. Maar dit is slechts een van de vele theorieën over hoe de kat spint. Een kat zal spinnen als hij tevreden is, maar hij kan ook spinnen als hij zichzelf wil kalmeren – bijvoorbeeld als hij zich ziek voelt, bang is of pijn heeft. De intensiteit van het spinnen kan variëren afhankelijk van de situatie en varieert ook van kat tot kat. Kittens zijn na de geboorte al in staat om te spinnen en zullen dit doen tijdens het zogen, waardoor een bijna tikkend geluid ontstaat.

De kat klappert met zijn tanden

Klappertanden is gedrag dat wordt gezien bij katten die stilzitten en naar een soort prooi staren die ze niet kunnen bereiken. De mond is iets open en de kaak gaat snel open en dicht. De geproduceerde geluiden zijn een combinatie van “klapperen op de lippen”, “klapperende tanden” en een zacht “geblaat”. Sommige katten vertonen dit gedrag zelfs bij het zien van “prooien” op televisie. Het is geen vorm van communicatie. Sommige experts denken dat het een resultaat is van opwinding en frustratie bij het zien van prooien en het niet kunnen jagen en vangen. De frustratie neemt toe, het lichaam wordt gespannen, de staart trilt als de tanden klapperen, en het zachte geblaat begint. Anderen hebben gesuggereerd dat het misschien een overdreven versie van de moordbeet is; de kat denkt al dat hij de prooi tussen zijn kaken heeft.

Is de kat een sociaal dier?

Is de kat een sociaal dier?

Het is moeilijk om te bepalen of de kat van nature een solitair levend dier of een roedeldier is.

Eerder werd gedacht dat zij bedoeld waren om een solitair leven te leiden. Het feit dat hun immuunsysteem geen besmettelijke ziekten aankan, ondersteunt die theorie heel goed.

Meer recente studies suggereren echter dat de kat in het wild eerder in groepen leeft dan alleen. Zij vormen zeker groepen als zij daar een goede reden voor hebben; vrouwelijke poezen kunnen bijvoorbeeld in kleinere groepen leven, waar zij voor elkaars kittens zorgen en ze samen groot brengen.

Ongecastreerde katers hebben meer kans om een groter territorium te hebben en een beetje meer alleen solitair te leven. Andere voorbeelden zijn kolonies, waar voldoende voedsel beschikbaar is.

Binnen een gevestigde groep is de sociale interactie complex en wordt deze beïnvloed door veel factoren zoals leeftijd, geslacht en status binnen de groep of de familie. De hiërarchie binnen de groep is ook niet statisch en hangt ook vaak af van het feit of poezen wel of geen kittens hebben.

Vrij rondlopende katten hebben hun eigen territoria die in grootte variëren. De omvang van het grondgebied is afhankelijk van:

  • Toegang tot en distributie van het voedsel onder de poezen.
  • Het aantal poezen en hun beschikbaarheid voor de katers.

De territoria van de katers en poezen zijn niet gescheiden maar overlappen elkaar hier en daar. Katten die in het wild leven, markeren de grenzen van hun territorium met urine; dit geldt voor zowel katers als poezen. Het informeert niet alleen de anderen waar het territorium van de kat eindigt maar het dient ook voor andere functies, zoals het aankondigen van de status van het individu en waar het zich bevindt in de reproductiecyclus.

Katten die binnen leven en slechts een klein territorium (ons huis) hebben, verdelen hun territorium in verschillende gebieden, afhankelijk van waar verschillende activiteiten plaatsvinden. De kat verdeelt zijn territorium in verschillende sectoren die vervolgens verder kunnen worden opgesplitst in privé- en activiteitszones.

In de activiteitenzone eet en jaagt de kat en heeft de kat sociale interactie, voortplanting en toiletbezoeken.

In de privézone moet er ruimte zijn voor rust, verzorging en voor zogende kittens. Als de beschikbare ruimte beperkt is, heb je in ieder geval twee verschillende kamers nodig voor het voeren en voor het gebruik van de kattenbak. Je moet er ook voor zorgen dat er voldoende ruimte is voor speel- en jachtspellen.

Een kat kan zich aanpassen aan het leven van een huisdier in de leefomstandigheden die je te bieden hebt. Ook is de kat in staat de ruimte te delen met andere dieren en relaties op te bouwen met andere katten en mensen. Met eenvoudige toegang tot voedsel en veel plekken die de katten kunnen gebruiken voor verschillende activiteiten, zoals ruimtes waar ze zichzelf kunnen terugtrekken om te ontspannen, zouden de katten niet met elkaar hoeven vechten. Zo kunnen meerdere katten in hetzelfde huis zonder problemen samenleven.

Je moet er echter wel rekening mee houden dat het immuunsysteem van de kat niet is gemaakt om in een grote groep te leven. Besmettelijke ziekten en vooral virussen kunnen een voortdurend probleem zijn als er te veel katten samenleven.

foto: Gucci as a baby

 

 

Gedrag van de kat en gedragsproblemen bij onvoldoende voldoening jachtinstinct

Gedrag van de kat en gedragsproblemen bij onvoldoende voldoening jachtinstinct

Een klein roofdier

Alle katten zijn jagers. Dat is overgeërfd gedrag en niet iets dat wij mensen kunnen tegenhouden, hoe afschuwelijk wij het ook vinden. Een kat die vrij rondloopt, zal een prooi vangen. Zelfs als hij goed wordt gevoed en niet op voedsel hoeft te jagen. Zij zullen met hun prooi spelen omdat dit in de geest van de kat verband houdt met hun instinct om te jagen. Het is niet alleen een reactie op het hebben van honger. Je moet je realiseren dat de kat is gemaakt om een perfecte jager te zijn; zijn hele wezen draait om jagen. Als wij dit feit niet kunnen accepteren, kunnen we de kat ook niet als huisdier accepteren. We moeten ons er ook bewust van zijn dat de speelse houding die wij zo waarderen bij onze katten zijn oorsprong vindt in hun jachtinstinct. Zonder dit instinct zou de kat niet zo intens spelen. Het spel/spelen wordt geactiveerd door een combinatie van jachtinstinct en de beweging van een object. Het vermakelijke spel van een kitten is een repetitie voor de jachtvaardigheden van de volwassen kat.

Foto van Joanna Slowinska

Het Jachtinstinct van de Kat: Waarom Het Belangrijk Is om Voldoende Uitdaging Te Bieden in Huis

Katten staan bekend om hun onafhankelijke en mysterieuze gedrag, maar achter hun rustige uiterlijk schuilt een diepgeworteld jachtinstinct. Of het nu gaat om een huiskat die al generaties lang binnen leeft of een kat die buiten rondzwerft, de drang om te jagen en te stalken blijft sterk aanwezig. Dit instinct heeft niet alleen te maken met overleven, maar is ook essentieel voor het welzijn van de kat. In dit artikel bespreken we het belang van het jachtinstinct van de kat en waarom het zo belangrijk is dat katten in huis voldoende uitdaging vinden om aan hun natuurlijke drang te voldoen.

1. Het Jachtinstinct: Een Evolutieve Erfenis

Het jachtinstinct van de kat is een evolutionaire eigenschap die teruggaat naar de tijd dat wilde voorouders voedsel moesten vangen om te overleven. Ook onze huiskatten hebben dit gedrag behouden, zelfs als hun voedselbehoefte door de mens wordt voorzien. Katten zijn van nature carnivoren en als jagers geprogrammeerd om kleine dieren zoals vogels, muizen en insecten te besluipen en te vangen. Dit gedrag verloopt instinctief: een kat die een bewegend object ziet, krijgt onmiddellijk de drang om het te besluipen en “aan te vallen.”

2. Waarom Het Jachtinstinct Essentieel Is Voor Het Welzijn van de Kat

Hoewel het jachtinstinct voor huiskatten niet altijd noodzakelijk is voor voeding, speelt het een cruciale rol in hun mentale en fysieke welzijn. Hier zijn enkele redenen waarom het jachtinstinct belangrijk is voor katten:

  • Mentale Stimulatie: Katten die aan hun jachtinstinct voldoen, ervaren mentale uitdaging en stimulatie. Het stalken, besluipen en vangen van ‘prooi’ houdt hun geest scherp en helpt om verveling tegen te gaan. Verveling kan bij katten leiden tot gedragsproblemen, stress en zelfs depressie.
  • Fysieke Gezondheid: De beweging die gepaard gaat met jachtgedrag – zoals springen, rennen en besluipen – helpt katten om actief en gezond te blijven. Dit voorkomt overgewicht, een veelvoorkomend probleem bij huiskatten die weinig fysieke uitdaging krijgen.
  • Bevrediging van Natuurlijke Drang: Het jachtinstinct is een van de meest fundamentele behoeften van een kat. Zonder mogelijkheden om dit instinct te uiten, kan een kat zich gefrustreerd voelen, wat vaak leidt tot ongewenst gedrag zoals krabben aan meubels of plotselinge uitbarstingen van energie.

3. Uitdaging Bieden Voor Katten In Huis

Voor veel huiskatten zijn dagelijkse mogelijkheden om te jagen beperkt, vooral wanneer ze niet buiten komen. Daarom is het belangrijk om in huis voldoende uitdaging te creëren om dit instinct te bevredigen. Hier zijn enkele manieren om een kat te helpen aan zijn jachtinstinct te voldoen:

  • Interactieve Speeltjes: Speeltjes die bewegen of geluid maken, zoals elektronische muizen of hengels met veren, kunnen een kat stimuleren om te jagen. Door het speeltje over de vloer te bewegen of in de lucht te slingeren, kan de kat zijn natuurlijke jachttechnieken gebruiken.
  • Voedselpuzzels: Voedselpuzzels en speelgoed waarin traktaties verstopt zitten, bootsen het zoeken naar voedsel na. De kat moet moeite doen om de beloning te bereiken, wat de voldoening vergroot en de kat tegelijkertijd bezig houdt.
  • Laserpointers: Laserpointers zijn populair bij katten en kunnen hun aandacht trekken en hen helpen om hun jachtinstinct uit te leven. Let wel op dat je afwisselt met fysieke speeltjes die de kat daadwerkelijk kan vangen, omdat het langdurig najagen van iets ongrijpbaars frustrerend kan zijn.
  • Klim- en Krabmogelijkheden: Katten klimmen graag, en een krabpaal met verschillende verdiepingen of een klimwand helpt hen om hun energie kwijt te kunnen en hun territorium te verkennen. Dit soort uitdagingen simuleert de natuurlijke omgeving van een kat waarin ze klimmen en hun omgeving observeren.
  • Regelmatig Spelen: Het is belangrijk om dagelijks tijd vrij te maken om met je kat te spelen. Dit versterkt niet alleen de band tussen eigenaar en kat, maar zorgt er ook voor dat de kat zijn energie kwijt kan en zich voldaan voelt.

4. Wat Gebeurt Er Als Een Kat Zijn Jachtinstinct Niet Kwijt Kan?

Als een kat onvoldoende uitdaging vindt om zijn jachtinstinct uit te leven, kan dit leiden tot gedragsproblemen en stressgerelateerde gezondheidsproblemen. Hier zijn enkele mogelijke gevolgen van een gebrek aan uitdaging:

  • Agressief Gedrag: Katten die hun energie en instincten niet kwijt kunnen, kunnen zich frustraties opbouwen, wat kan leiden tot agressief gedrag, zoals bijten of krabben.
  • Verveling en Depressie: Katten die niets te doen hebben, kunnen zich vervelen, wat zich kan ontwikkelen tot depressie. Dit uit zich vaak in lusteloosheid en teruggetrokken gedrag.
  • Obesitas en Gezondheidsproblemen: Zonder voldoende beweging kan een kat makkelijk aankomen. Obesitas verhoogt het risico op gezondheidsproblemen zoals diabetes, gewrichtsproblemen en hartziekten.

Conclusie

Het jachtinstinct is een kernonderdeel van het gedrag en welzijn van elke kat. Ook al leven veel katten als huisdier zonder de noodzaak om te jagen, blijft dit instinct sterk aanwezig en is het essentieel voor hun mentale en fysieke gezondheid. Door een uitdagende omgeving te creëren met speeltjes, voedselpuzzels en interactief spel, kunnen we ervoor zorgen dat onze katten hun natuurlijke drang kwijt kunnen en zo gelukkig en gezond blijven.

Voor iedere kattenliefhebber is het een mooie taak om hun kat de uitdagingen te bieden die het dier nodig heeft. Een kat die zijn instincten kan uiten is niet alleen een gelukkige kat, maar ook een aangename metgezel die zijn tijd op een positieve manier doorbrengt.

1 of 2 kittens, wat is beter?

1 of 2 kittens, wat is beter?

Het belang van samen spelen

Kittens die met een soortgenootje opgroeien, corrigeren elkaar als er te fel gespeeld wordt. Ze hebben gezelschap aan elkaar en ze kunnen hun energie op elkaar uit leven. De kans dat een kitten alleen zich gaat vervelen en kattenkwaad gaat uithalen (krabben aan de meubels, spullen vernielen), is veel groter bij één dan bij twee kittens.
Bovendien is het natuurlijk veel gezelliger voor kittens om samen op te groeien.

Een of twee kittens: de kosten

Er zit een kostenplaatje aan het nemen van twee kittens. Je zult bijvoorbeeld meer geld kwijt zijn aan voer, kattenbakvulling, dierenartskosten als vaccinaties etc.
Je moet ook meer ruimte hebben, bijvoorbeeld om twee kattenbakken neer te kunnen zetten. Ben je zo krap behuisd dat je die niet kwijt kunt, vraag je dan af of je voldoende ruimte hebt voor een kat. Dan ben je misschien beter af met een wat rustigere, volwassen kat?

Kans op ongewenst gedrag

De kans op gedragsproblemen is groter bij een kitten dat alleen geplaatst wordt. Let wel: ik zeg niet dat er automatisch problemen ontstaan, maar de kans is echt groter. Vooral het karakter van het kitten speelt daarbij een grote rol. Als jij het drukste en stoerste katertje uit het nest kiest, is de kans levensgroot dat dit kitten zich binnen de kortste keren gaat vervelen. Kies je een rustig katje, dat ook nog eens veel alleen speelt, dan is die kans alweer veel kleiner.
Ben je zelf weinig thuis, dan loop je ook het risico dat het kitten zich verveelt.

Welk ongewenst gedrag kun je verwachten?

Bij gedragsproblemen moet je denken aan het krabben en bijten tijdens het spelen. Ook het ‘aanvallen’ van handen of voeten komt vaak voor. Deels is dit het gevolg van verveling, deels omdat een kitten niet (meer) gecorrigeerd wordt door nestgenootjes.

De rest van het kattengezin

De samenstelling van je kattengezin is een belangrijke factor in je keuze.

  • Als er al een of meerdere speelse, sociale katten in huis zijn, is het niet altijd nodig om twee kittens te nemen.
  • Maar: is de aanwezige kat al op leeftijd, dan wordt hij of zij niet beslist niet vrolijk van een kitten. Het is pertinent niet waar dat een kitten altijd geaccepteerd wordt.
  • Een kat die altijd alleen gewoond heeft, zal vrijwel nooit meer kunnen wennen aan een andere kat in huis. Ook niet aan een kitten.

Twee kittens bij een oudere kat?

Je hoort vaak dat het een goed idee is om twee kittens samen bij een oudere kat te plaatsen, zodat ze vooral elkaar bezig houden. Voorwaarde is dan wel dat er voldoende rust en ruimte overblijft voor de oudere kat om zich terug te trekken.
Is die kat al echt oud of kwetsbaar, bijvoorbeeld omdat hij doof is, last van artrose of nierproblemen heeft, dan kan de aanwezigheid van twee kittens toch heus te veel stress opleveren. Laat die oudere kat dan rustig genieten van zijn laatste levensjaren en kies weer voor twee kittens als hij er niet meer is.

Vergeet ook niet dat twee kittens kunnen samenwerken om gezamenlijk achter de oude kat aan te gaan!

Schema’s bedenken

Nooit doen: ingewikkelde schema’s bedenken met het idee om het nieuwe kitten in te zetten als afleiding voor een andere kat zodat een derde kat… Leuk verzonnen, maar in de praktijk pakt het meestal heel anders uit.

Maar ik heb altijd één kat gehad!

Natuurlijk kan het goed gaan (zie hierboven). Maar vraag je ook eens af of de omstandigheden toen anders waren dan nu. Was je bijvoorbeeld veel thuis omdat je studeerde? Of kon de kat toen veel naar buiten en woon je nu op een appartement? Had je vroeger kinderen die veel met de kat speelden en ben je nu wat ouder met minder energie of tijd om te spelen? Dat zijn allemaal factoren die er aan bijdragen dat het eerder met andere katten goed ging, maar nu niet meer. En misschien had je per toeval altijd rustige kittens en heb je nu een druktemakertje uitgekozen!